Mô tả

Đừng đọc quyển sách này nếu bạn muốn là một ai đó, bởi vì nó sẽ biến bạn thành không ai cả, một thứ vô ngã.

Tôi không viết quyển sách này. Trong đây gồm những lời trò chuyện được ghi lại và lược bỏ những câu đùa quá trớn. Xin nói cho rõ, không phải tôi mà chính ngũ uẩn (khandha), huênh hoang nhân danh tôi, mới nói đùa như thế. Tôi có bằng chứng ngoại phạm hoàn hảo – bản thân tôi không có mặt tại hiện trường phạm tội.

Quyển sách này không dạy bạn phải làm gì để đạt đến hạnh phúc. Nó không phải là cẩm nang hay sách hướng dẫn giống như quyển Mindfulness, Bliss, and Beyond – vốn cũng do ngũ uẩn viết, nhân danh Ajahn Brahm. Cất công thực hiện điều này điều nọ theo hướng dẫn chỉ khiến cho bạn trở nên NGƯỜI hơn. Thay vì vậy, quyển sách này mô tả cách làm thế nào để biến mất, bất chấp bạn là ai. Hơn nữa, không chỉ “cái bên ngoài” biến mất, mà toàn bộ “cái bên trong” – tất cả những thứ hợp thành con người bạn – cũng biến mất. Trạng thái đó mới chính là hạnh phúc vĩnh hằng.

Mục đích thật sự của quá trình tu tập Phật Pháp là dứt bỏ tất cả mọi thứ, không chuốc thêm vật chất hay giành giật địa vị hòng phô trương với bạn bè. Khi ta dứt bỏ cái gì đó, dứt bỏ thật sự, thì nó biến mất. Ta đánh mất nó. Tất cả những người hành thiền đắc quả đều là những kẻ mất mát. Họ đánh mất những thứ ràng buộc họ. Người hạnh phúc đúng nghĩa là người đánh mất tất cả mọi thứ. Họ thật sự là những kẻ mất mát vĩ đại. Nếu bạn đọc quyển sách này và chỉ cần hiểu một phần nào đó thôi, bạn sẽ khám phá được ý nghĩa của tự do, và rồi hệ quả tất yếu là tóc trên đầu bạn cũng… biến mất!

– Ajahn Brahm

***

Bức tranh toàn cảnh

Dù bạn đang sống ở đâu – trong tu viện, nơi phố thị, hay trên một con đường yên tĩnh rợp bóng cây – kiểu gì bạn cũng phải nếm trải những vấn đề và những khó khăn vào lúc này hay lúc khác. Đây là bản chất của cuộc sống. Vì vậy, khi gặp vấn đề về sức khỏe, bạn không nên nói: “Thưa bác sĩ, có gì sai sai xảy đến với tôi. Tôi bị bệnh rồi”, mà nên nói: “Có điều đúng đắn xảy đến với tôi. Hôm nay tôi bị bệnh”. Bản chất của cơ thể con người là thỉnh thoảng sẽ bị bệnh. Thật hợp lẽ tự nhiên khi cơ thể nhiễm khuẩn và cần phải bùng phát, đúng lúc bạn không ngờ tới. Rồi cũng rất tự nhiên, hệ thống nước nóng có lúc bị hư. Bản chất của cuộc sống là vậy. Cho dù chúng ta cố đấu tranh nhằm tạo dựng cuộc sống êm ả hơn cho chính mình và cho người khác, thì cũng không thể chắc chắn điều đó sẽ xảy ra.

Bất cứ khi nào bạn trải qua đau đớn hay khó khăn, hãy luôn ghi nhớ một trong những ý nghĩa thâm sâu của từ bể khổ (dukkha) – tức là đòi hỏi thế gian phải cho ta điều mà thế gian không bao giờ cho ta. Ta mong chờ và đòi hỏi những điều không thể từ thế gian. Ta xin có được một ngôi nhà hoàn hảo, một công việc toàn mỹ. Ta mong muốn có tất cả những thứ ta cật lực làm việc để xây nên. Ta muốn sắp đặt công việc thật hoàn hảo vào đúng thời điểm. Nhưng đấy không phải là cách vận hành của vũ trụ. Nếu bạn đòi hỏi thứ mà thế gian không thể cung cấp cho bạn, thì bạn nên hiểu rằng bạn đang chuốc lấy bể khổ.

Do vậy, cho dù bạn làm công việc của người trần tục hay bạn là người tu hành, làm ơn hãy chấp nhận rằng mọi sự vật hiện tượng đôi lúc cứ trục trặc, hư hỏng. Việc của bạn không phải là đòi hỏi thế gian thứ mà nó không thể cho bạn; việc của bạn là quan sát. Việc của bạn không phải là cố sức thúc đẩy và giục giã thế gian đi theo con đường như bạn muốn; việc của bạn là hiểu, chấp nhận và buông đi. Càng chiến đấu chống lại cơ thể bạn, tâm trí bạn, gia đình bạn và thế gian, bạn sẽ càng gây ra thêm nhiều thiệt hại và càng phải nếm trải thêm sầu đau.

Đôi lúc, chỉ cần hiểu và đứng lùi lại, xa khỏi cuộc đời thường nhật, ta sẽ nhìn thấy bức tranh toàn cảnh. Rồi ta sẽ thấy chẳng có gì trục trặc với tu viện, chẳng có gì trục trặc với chúng sinh, và chẳng có gì sai trái với thế gian. Ta hiểu rằng thế giới “đi sai trệch” là lẽ tự nhiên – sầu khổ (Khổ Đế) là một trong bốn Chân lý Cao thượng (Tứ Diệu Đế) mà Phật Pháp truyền dạy. Ta làm việc, đấu tranh, cố gắng tận sức để vun đắp cho cuộc sống của mình tốt đẹp, nhưng rồi kiểu gì tất cả những thứ ấy cũng sẽ hỏng hóc, sai lệch.