Mô tả

| ĐÁNH GIÁ/NHẬN XÉT CHUYÊN GIA |

“Một cuốn sách giúp ta am tường về lịch sử các chính đảng ở Mỹ. […] Những sinh viên đang học về các chính đảng và những người có hứng thú tìm hiểu về hệ thống đảng phái ở Mỹ phải đọc qua cuốn sách này. Những đóng góp mà Chính trường Hoa Kỳ: Lịch sử đảng phái đã mang lại cho giới khoa học chính trị là vô cùng to lớn và nó xứng đáng được xếp ngang hàng với những văn bản chính trị kinh điển.”

– Perspectives on Political Science

“Một liều thuốc chống suy nhược bằng chữ dành cho những người thấy nản lòng trước tình trạng của nền chính trị quốc gia hiện tại.”

– Richmond Times-Dispatch

“Chính trường Hoa Kỳ: Lịch sử đảng phái đã xuất sắc đan cài những thắc mắc chính trị mà ta đã tự vấn từ lâu vào truyền thống tự do và cộng hòa, thứ tinh thần hiện diện trên hai chính đảng lớn ở Mỹ.”

– Commentary

“Chân thành khuyên mọi người nên đọc.”

– Library Journal

Hệ thống lưỡng đảng ở Hoa Kỳ

Nhiệm vụ cốt lõi của nền dân chủ là kết hợp được cách quản lý hiệu quả của chính phủ với trách nhiệm bảo vệ cộng đồng và bảo vệ những quyền tự do cá nhân hiến định. Nếu chính phủ không thể quản lý hiệu quả các vấn đề đối nội và đối ngoại được nêu trong Lời mở đầu cho bản Hiến pháp Mỹ thì quốc gia sẽ gặp phải bế tắc và cuối cùng đi đến lụi tàn. Nếu hệ thống chính trị ngăn không cho công dân tham gia vào các công việc của chính phủ, cũng như không bảo vệ quyền lợi của mỗi công dân và của các nhóm thiểu số, thì dĩ nhiên, hệ thống ấy không phải nền dân chủ thực sự.

Về tổng quát, hệ thống chính trị của Mỹ gồm các thiết chế được dựng nên để vừa đảm bảo chính phủ phải có trách nhiệm quản lý hiệu quả quốc gia, vừa đảm bảo các quyền được bảo vệ, thể hiện qua hệ thống tòa án, các cuộc bầu cử, cũng như cơ chế cân bằng quyền lực giữa nhánh hành pháp và lập pháp trong hệ thống chính phủ liên bang. Một trong những thiết chế giá trị nhất, có lẽ thiết yếu hơn cả, chính là hệ thống đảng phái.

Hệ thống đảng phái này, thông qua đường lối hoạch định của mình, đã đưa ra nhiều sự lựa chọn khác nhau về phương thức vận hành bộ máy chính phủ, tạo điều kiện cho nhiều nhóm lợi ích thiểu số khác nhau tập hợp lại, tạo thành một liên minh đa số, tham gia vào hoạt động chính trị. Về mặt hiệu quả, hệ thống đảng phái tạo điều kiện cho các nhà lãnh đạo vận động công chúng và các công chức nhà nước ủng hộ cho mình, đồng thời cung cấp kênh liên lạc hai chiều giữa các lãnh đạo và các cử tri. Các chính đảng là tiền đề đảm bảo mọi chính sách luôn đi theo một đường lối thống nhất, cũng như tạo lập được một liên minh nơi nhiều nhóm lợi ích khác nhau trong xã hội có thể thỏa hiệp và đoàn kết lại với nhau trong các vấn đề xã hội. Trong tình huống khả quan nhất, hệ thống đảng phái khuyến khích các cử tri tham gia bầu cử và các hoạt động chính trị khác, khiến công dân quan tâm hơn tới các vấn đề xã hội, cũng như giám sát, kìm hãm khuynh hướng độc tài trong hệ thống chính phủ.

Trong những năm gần đây, có thể nói một số vai trò trên đã được đảm nhận bởi các thiết chế khác, chẳng hạn như các nhóm lợi ích và các cơ quan truyền thông đại chúng. Nhưng các thiết chế này chưa thể thực hiện được đúng và đầy đủ các chức năng của các chính đảng. Tổ chức đảng hội cấp cơ sở ngày càng suy yếu, cũng như công dân không còn ủng hộ các chính đảng, hai lý do trên nhiều khả năng liên quan đến sự sụt giảm mạnh về số lượng cử tri tham gia bầu cử từ năm 1960. Chính phủ liên bang trong những năm gần đây, khi cố gắng xây dựng hệ thống chính sách rõ ràng, chặt chẽ bảo vệ quyền lợi công dân, đã gặp phải nhiều trở ngại, phản ánh rõ sức mạnh ngày càng gia tăng của các nhóm lợi ích, vốn dần thay thế cho tổ chức đảng thể.

Năm 1950, Hiệp hội Khoa học Chính trị Hoa Kỳ đã ban hành bản báo cáo, với lời lẽ như một bản tuyên ngôn, kêu gọi “một hệ thống lưỡng đảng có trách nhiệm hơn,” hay một hệ thống đảng phái thực hiện đúng những chủ trương, đường lối đã đề ra, giống như các chính đảng ở châu Âu. Kể từ đó, các nhà khoa học chính trị đã tranh cãi nhau rằng một hệ thống đảng phái trung ương hóa thực thi các đường lối xác định liệu có phải sự lựa chọn tốt nhất cho nước Mỹ, hay một hệ thống đảng phái phi trung ương hóa hơn, nhưng cũng thỏa hiệp một cách thực dụng hơn, như tình trạng các chính đảng gần đây tại Mỹ, mới là phương án thích hợp nhất cho một quốc gia rộng lớn và đa dạng thành phần dân cư như Hoa Kỳ. Tuy nhiên, cả hai phía đều nhất trí rằng một chính đảng hiệu quả là yếu tố tối cần thiết. Học giả James Sundquist, người đại diện cho phe chủ trương đường lối, từng viết: “[Các chính đảng] nên khẩn trương xây dựng các đường lối, chính sách dẫn dắt chính quyền này, sau đó ban hành và thực thi các chính sách đó, cũng như chịu trách nhiệm trước các cử tri về đường lối mình đã đề ra.” Tuy nhiên, học giả chính trị Larry Sabato, người ủng hộ một hệ thống đảng thực dụng hơn, cho rằng các chính đảng cần phải “bao quát nhiều vấn đề, là một thiết chế thành lập dựa trên thỏa hiệp, ngăn chặn những rạn nứt và phân tán có thể xảy ra trong một quốc gia nhiều thành phần chủng tộc, kinh tế, tôn giáo và chính trị [như nước Mỹ].”¹

Nhưng hệ thống đa đảng cũng tồn tại nhiều bất cập. Các chính đảng đang đặt lợi ích riêng lên hàng đầu, khiến cho hiệu quả quản lý của chính phủ lẫn các giá trị dân chủ dần bị suy thoái. Các bộ máy đảng phái chính trị lại là mầm mống cho nạn tham nhũng. Khi hai nhóm đối đầu tham gia vào hàng ngũ các chính đảng đối lập, cạnh tranh giữa các chính đảng khiến xung đột xã hội trở nên nóng hơn bao giờ hết. Vào khoảng thời gian nhánh hành pháp và nhánh lập pháp bị hai thế lực đối chọi nhau chiếm đóng, như 32 năm trong giai đoạn từ năm 1954 đến năm 2000, sự cạnh tranh đảng phái được đẩy lên cao, khiến cho chính phủ ngày càng khó khăn hơn trong công cuộc quản lý và vận hành đất nước.

Nhìn chung, hầu hết các học giả và các nhà bình luận chính trị đều đồng ý rằng hệ thống đa đảng đóng góp đáng kể trong việc phát huy hiệu quả công việc hành chính và tinh thần trách nhiệm của chính phủ, cũng như đảm bảo một nền dân chủ tự do cho nước Mỹ ngày nay. E. E. Schattschneider, nhà khoa học chính trị Mỹ, có lẽ là nhân vật đã nỗ lực nhiều nhất trong việc thúc đẩy các nghiên cứu về đảng phái, có viết: “Các đảng phái chính trị mang lại dân chủ […] và nền dân chủ hiện đại chính là tiền đề cho các đảng phái.” Maurice Duverger, nhà nghiên cứu hàng đầu châu Âu về các đảng phái, đồng tình: “Nền tự do và hệ thống đảng phái luôn đi đôi với nhau.”

***

Chính Trường Hoa Kỳ – Lịch Sử Đảng Phái của A. James Reichley (Thủy Tiên dịch) là một nghiên cứu toàn diện về hệ thống đảng phái chính trị Hoa Kỳ, từ khởi nguồn cho đến sự phát triển phức tạp như ngày nay.

Tóm tắt:

Tác phẩm trình bày chi tiết về quá trình hình thành và phát triển của hệ thống đảng phái Hoa Kỳ, từ một liên minh lỏng lẻo của các câu lạc bộ xã hội ban đầu đến một hệ thống có cấu trúc chặt chẽ và tập trung cao ở cấp cộng đồng, thành phố, tiểu bang và liên bang. Cuốn sách cũng phân tích những biến động chính trị, mưu đồ, kế hoạch và chiến lược diễn ra trên khắp các khu vực và nhóm cử tri khi các đảng hình thành, phát triển và suy thoái.

Chính Trường Hoa Kỳ – Lịch Sử Đảng Phái là một tác phẩm phân tích chính trị sắc sảo, cung cấp cái nhìn sâu sắc về sự phát triển và vai trò của hệ thống đảng phái trong nền dân chủ Mỹ. Tác giả A. James Reichley đã thành công trong việc trình bày một cách chi tiết và rõ ràng về lịch sử và cơ cấu của các đảng phái chính trị, từ đó giúp người đọc hiểu được tầm quan trọng của chúng trong việc duy trì sự ổn định và hiệu quả của chính phủ.

Điểm mạnh của cuốn sách là sự phân tích kỹ lưỡng và cân nhắc giữa các quan điểm khác nhau về hệ thống đảng phái, từ những người ủng hộ một hệ thống trung ương hóa đến những người ủng hộ một hệ thống thực dụng hơn. Reichley cũng không né tránh những khía cạnh tiêu cực của hệ thống đảng phái, như nạn tham nhũng và sự suy thoái của các giá trị dân chủ, mà ông còn làm nổi bật chúng một cách sắc bén và khách quan.

Tuy nhiên, cuốn sách cũng có một số hạn chế. Một số phần phân tích có thể trở nên quá chi tiết và phức tạp, khiến cho người đọc không chuyên về chính trị có thể gặp khó khăn trong việc theo dõi. Bên cạnh đó, việc tập trung quá nhiều vào hệ thống chính trị Mỹ có thể làm giảm tính ứng dụng của những kiến thức này đối với các hệ thống chính trị khác trên thế giới.

Chính Trường Hoa Kỳ – Lịch Sử Đảng Phái là một cuốn sách quý giá cho những ai muốn hiểu rõ hơn về hệ thống đảng phái và vai trò của nó trong nền dân chủ Mỹ. Với sự phân tích sâu sắc và cách trình bày mạch lạc, cuốn sách này xứng đáng được đọc và nghiên cứu kỹ lưỡng.

Hệ thống lưỡng đảng ở Hoa Kỳ:

Tác giả nhấn mạnh vai trò quan trọng của hệ thống lưỡng đảng trong việc duy trì nền dân chủ và quản lý hiệu quả đất nước. Hệ thống này tạo điều kiện cho các nhóm lợi ích khác nhau tham gia vào hoạt động chính trị, cung cấp kênh liên lạc giữa lãnh đạo và cử tri, và đảm bảo tính thống nhất trong hoạch định chính sách. Tuy nhiên, hệ thống lưỡng đảng cũng có những bất cập, như sự suy yếu của tổ chức đảng cơ sở, giảm sự ủng hộ của công dân, và cạnh tranh giữa các đảng có thể dẫn đến xung đột và bế tắc chính trị.

Đánh giá:

• Ưu điểm:
  • Cung cấp cái nhìn toàn diện và chi tiết về lịch sử và sự phát triển của hệ thống đảng phái Hoa Kỳ.
  • Phân tích sâu sắc về vai trò của hệ thống lưỡng đảng trong nền dân chủ Hoa Kỳ.
  • Văn phong rõ ràng, mạch lạc, dễ hiểu.
• Nhược điểm:
  • Có thể hơi dài và chi tiết đối với những độc giả không quan tâm đến lịch sử chính trị.
  • Ít đề cập đến các vấn đề đương đại của hệ thống đảng phái Hoa Kỳ.

Kết luận:

“Chính Trường Hoa Kỳ – Lịch Sử Đảng Phái” là một cuốn sách có giá trị cho những ai muốn tìm hiểu sâu hơn về hệ thống chính trị Hoa Kỳ và vai trò của các đảng phái trong đó. Cuốn sách cung cấp một nền tảng kiến thức vững chắc về lịch sử và sự phát triển của hệ thống đảng phái, giúp người đọc hiểu rõ hơn về những thách thức và cơ hội mà hệ thống này đang đối mặt.